Elektrikli Araçlara Yönelik Vergi Politikaları: 2025 Yılında Neler Değişti?
Elektrikli araçlar (EV), dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hem çevreci teknolojiler hem de otomotivdeki dönüşümün simgesi haline geldi. Ancak 2025 yılı itibarıyla Türkiye’de elektrikli araçlara yönelik vergi politikaları, hem yerli üretimi teşvik etmeye hem de vergi gelirlerini dengelemeye odaklanan hibrit bir yapıya evrildi. Bu kapsamda ÖTV, KDV ve çeşitli teşviklerde dikkat çekici değişiklikler yaşandı.
Mevcut Vergilendirme Yapısı (Nisan 2025 itibarıyla)
1. ÖTV (Özel Tüketim Vergisi)
2025 itibarıyla elektrikli araçların ÖTV matrahı yeniden düzenlendi. Yeni yapı şu şekilde:
Motor Gücü | Vergi Matrahı | ÖTV Oranı |
---|---|---|
160 kW altı | 1.450.000 TL’ye kadar | %10 |
160 kW altı | 1.450.000 TL üzeri | %40 |
160 kW üzeri | Sınırsız | %60 |
Bu tabloya göre, yerli ve kompakt segmentteki elektrikli araçlar hala avantajlı, ancak lüks segmentteki ithal araçların vergisel yükü ciddi biçimde artmış durumda.
2. KDV (Katma Değer Vergisi)
Tüm binek araçlarda olduğu gibi elektrikli araçlarda da KDV oranı %20 olarak uygulanmaya devam ediyor. Ancak vergi matrahındaki artış, toplam vergi yükünü yukarı çekiyor.
2025’te Gelen Yeni Düzenlemeler ve Değişiklikler
a. Yerli Üretim Teşviki
Yerli markalar (özellikle TOGG) için:
- Kamu alım garantisi uygulaması genişletildi
- Yerli batarya üretim yatırımları için KDV istisnası ve yatırım teşviki sağlandı
- TOGG gibi yerli üreticilere özel indirimli kredi paketleri kamu bankaları aracılığıyla sunulmaya başlandı
b. Şarj İstasyonu Altyapısı Destekleniyor
Elektrikli araçların yaygınlaşması için olmazsa olmaz olan şarj altyapısı için:
- Enerji Bakanlığı öncülüğünde yeni şarj noktası yatırımlarına hibe ve vergi muafiyeti getirildi
- Belediyelere ve özel işletmelere, halka açık şarj istasyonları için EMRA onayı kolaylaştırıldı
- Yeni yapılan binalarda şarj altyapısı zorunlu hale getirildi
c. İkinci El Elektrikli Araçlara Teşvik
2025’teki önemli değişikliklerden biri de ikinci el elektrikli araçlar için yeni destek politikalarının gündeme gelmesi oldu. Bu kapsamda:
- 5 yaşına kadar olan elektrikli araçlarda KDV iadesi uygulaması tartışılıyor
- Ticari araç olarak kullanılan elektriklilere MTV indirimi getirilmesi planlanıyor
- Kullanılmış batarya geri dönüşüm sistemleri için yeşil vergi avantajları sağlanıyor
Eleştiriler ve Tartışmalar
Her ne kadar yerli üretimi destekleyen bir vergi mimarisi kurulmuş olsa da bazı tartışmalar gündemde:
- Lüks elektrikli araçlara gelen yüksek ÖTV, tüketicilerin erişimini sınırlandırıyor
- İthal markalar için yüksek vergi oranları, rekabeti daraltabilir
- KDV oranının sabit kalması, alım gücü düşen tüketiciler için caydırıcı etkiler yaratıyor
- Yerli üretimin hızlanmaması hâlinde, talep düşebilir ve bu da sektörü yavaşlatabilir
Uluslararası Karşılaştırma
- Norveç gibi ülkelerde elektrikli araçlar neredeyse sıfır vergili iken
- Almanya ve Fransa, çevreci araçlara prim ve teşvik veriyor
- Çin, sadece yerli üretim EV’lere vergi avantajı sunuyor
- Türkiye, karma bir sistemle hem yerli üretimi destekliyor hem de bütçe dengesi gözetiyor
2025 Baharında Piyasa Etkisi
- TOGG’un satışlarının artmasıyla yerli elektrikli araç pazarında %25’in üzerinde pay elde edildi
- Tesla, BYD, MG, Renault gibi markalar yüksek vergi oranları nedeniyle fiyat artışı yaşadı
- Şehir içi taksi ve filo taşımacılığı için elektrikli araçlara yönelim arttı
- Şarj altyapısı genişledikçe, kırsal alanlarda bile elektrikli araç sayısı artış gösterdi
Gelecek Yeşil, Vergiler Dengeli
2025 yılında elektrikli araçlara yönelik vergi politikaları, çevre hedefleri ile mali disiplin arasında denge kurmaya çalışıyor. Yerli üretimi destekleyen, ithal lüks araçları sınırlayan bir yapı öne çıkıyor. Ancak orta ve uzun vadede:
- KDV indirimi
- MTV düzenlemesi
- İkinci el alımlar için teşvikler
gibi desteklerin artırılması bekleniyor.