Uluslararası Ticaret Savaşları Yeniden Mi Başlıyor?
2025’te Ticaret Gerilimlerinin Yükselmesi
2025 yılı itibarıyla küresel ticaret ortamında yeniden gerilimler artmaya başladı. Özellikle ABD, Çin ve Avrupa Birliği arasında artan korumacılık önlemleri ve gümrük tarifeleri, uluslararası ticarette belirsizliklerin yeniden gündeme gelmesine yol açtı. Birçok ülke, stratejik sektörlerini korumak amacıyla yeni düzenlemeler getirirken, serbest ticaret ilkeleri büyük bir baskı altında kaldı.
ABD ve Çin Arasındaki Gerginlikler
ABD ile Çin arasındaki teknoloji ve enerji sektörlerindeki rekabet, yeni gümrük tarifeleri ve yatırım sınırlamalarıyla daha da sertleşti. ABD, stratejik öneme sahip yarı iletkenler ve yapay zeka teknolojilerinde Çin’e karşı yeni ihracat kontrolleri getirirken, Çin de ABD ürünlerine yönelik çeşitli kısıtlamalar uygulamaya başladı. Bu karşılıklı hamleler, küresel tedarik zincirlerinde yeni kırılmalara yol açtı.
Avrupa Birliği’nin Yeni Ticaret Stratejileri
Avrupa Birliği, 2025’te iklim değişikliğiyle mücadele amacıyla karbon vergisi düzenlemelerini devreye soktu. “Karbon Sınır Ayarlama Mekanizması” gibi uygulamalar, başta Çin, Hindistan ve Rusya gibi ülkelerden yapılan ithalata ek maliyetler getirdi. Bu adımlar, çevreci politika hedeflerinin yanı sıra ticaret savaşlarına zemin hazırlayacak yeni gerilim alanları yarattı.
Gelişmekte Olan Ülkelerin Konumu
Gelişmekte olan ülkeler, büyük güçler arasında sıkışan ticaret savaşlarından doğrudan etkileniyor. Özellikle Latin Amerika, Güneydoğu Asya ve Afrika ülkeleri, yeni ticaret rotaları ve anlaşmalarla konumlarını güçlendirmeye çalışıyor. Ancak artan ticaret kısıtlamaları ve küresel talepteki yavaşlama, bu ülkelerin ihracat gelirlerini baskı altına alıyor.
Tedarik Zincirlerinde Yeniden Yapılanma
Şirketler, artan jeopolitik riskler nedeniyle tedarik zincirlerini çeşitlendirme ve yakın coğrafyalara taşıma stratejilerini hızlandırdı. “Friendshoring” ve “Nearshoring” gibi yeni tedarik zinciri modelleri, 2025’te daha da yaygınlaştı. Bu değişim, hem maliyet yapısını hem de küresel üretim dengelerini etkiliyor.
İleriye Dönük Beklentiler
Analistler, 2025 sonrası dönemde ticaret savaşlarının daha kontrollü ve sektörel bazlı ilerlemesini bekliyor. Ancak teknoloji, enerji ve gıda gibi stratejik sektörlerde rekabetin daha da sertleşmesi olası. Küresel ekonominin istikrarı için, ülkeler arasında yeni diplomatik çabalar ve çok taraflı ticaret anlaşmaları kritik bir rol oynayacak.