Pozitif ve Normatif Ekonomi

Pozitif ve normatif ekonomi, modern ekonominin iki temel dalını oluşturur. Pozitif ekonomi, ekonomik olayları objektif ve ölçülebilir terimlerle açıklar ve tanımlar. Buna karşılık, normatif ekonomi daha çok ekonomik adaletle ilgili öznel değerlendirmeler yapar veya ekonominin nasıl organize edilmesi gerektiğine dair fikirler sunar.

Pozitif Ekonomi Pozitif ekonomi, ekonomik gelişmelerin, beklentilerin ve bunlara bağlı olayların tanımlanması, ölçülmesi ve açıklanmasına odaklanır. Temel olarak objektif veri analizi, ilgili gerçekler ve sayısal veriler üzerine kurulur. Sebep-sonuç ilişkilerini veya ekonomik davranışları açıklamaya çalışır ve teorilerin test edilmesine olanak tanır. Pozitif ekonomi, doğrulanabilir, nesnel ve kesin ifadelere dayanır. Örneğin, “Devlet tarafından sağlanan sağlık hizmetleri kamu harcamalarını artırır” ifadesi, tamamen ölçülebilir bir gerçeklik içerir ve değer yargıları barındırmaz.

Normatif Ekonomi Normatif ekonomi ise ekonomik gelişmeleri değerlendirirken kişisel bakış açılarına ve değer yargılarına dayanır. Normatif ifadeler, ekonomik durumların ne olması gerektiği veya nasıl olmasının gerektiği üzerine kuruludur. Bu nedenle normatif ekonomi öznel ve değerlere dayalıdır. Örneğin, “Devlet tüm vatandaşlara temel sağlık hizmeti sağlamalıdır” ifadesi, bir değer yargısına dayanır ve neyin “olması gerektiği” üzerine kurulu bir öneridir.

Önemli Noktalar

• Pozitif ekonomi, ekonomik olayları doğrulanabilir terimlerle açıklar.
• Normatif ekonomi, ekonomik adaletle ilgili değer yargılarıyla ilgilenir ve neyin “olması gerektiği” sorusuna yanıt arar.
• Kamu politikaları, genellikle hem pozitif hem de normatif ekonominin bir karışımı üzerine kurulur.

Pozitif ve normatif ekonomi birlikte kullanıldığında, daha iyi ve dengeli ekonomik politikalar oluşturulmasına yardımcı olabilir. Pozitif ekonomi, objektif gerçekleri temel alırken, normatif ekonomi yaratıcı ve yeni ekonomik hedefler için fikirler sunar.